Τι είναι το Online Dispute Resolution (ODR) και ποιες διαφορές μπορούν να επιλυθούν με αυτή τη διαδικασία;

Το ODR είναι ο ξένος όρος που αναφέρεται στην ηλεκτρονική επίλυση των διαφορών. Αποτυπώνει μια μεγάλη καινοτομία και διαδρομή η οποία ξεκίνησε στις ΗΠΑ το 1990 με τη δημιουργία τεχνολογικών συστημάτων που υποβοηθούν διαδικασίες επίλυσης διαφορών, τόσο δικαστικών (πχ The Virtual Magistrate, e-court κ.ά.) όσο και εξωδικαστικών (Smartsettle, EU ODR platform κ.α.). Πρόκειται για τη δυνατότητα «συνάντησης» των μερών μιας διαφοράς και του δικαστή, του διαιτητή ή του διαμεσολαβητή (ανάλογα με τη διαδικασία), στον «ιστό», μέσα στο ασφαλές, έξυπνο και ειδικά διαμορφωμένο περιβάλλον διαχείρισης μιας εφαρμογής, με τους ίδιους σχεδόν όρους και κανόνες που ισχύουν και σε μια δια ζώσης διαδικασία. Οι συντελεστές μπορούν να συμμετέχουν από απόσταση, υπάρχει εικόνα και ήχος, γίνεται ανταλλαγή αρχείων & μηνυμάτων, διεξάγονται εμπιστευτικές συνεδρίες, συντάσσονται & αποστέλλονται πρακτικά υπαγωγής και συμφωνίας. Στην απλούστερη μορφή του ο όρος ODR καλύπτει εφαρμογές επικοινωνίας & βιντεοδιάσκεψης που διαθέτουν το απαραίτητο τεχνικό περιβάλλον και χρησιμοποιούνται για την επίλυση διαφορών (πχ ΖΟΟΜ), αν και ο όρος ODR ουσιαστικά εκφράζει την πιο εξελιγμένη διάσταση της τεχνολογίας με πλατφόρμες αλγόριθμων και τεχνητής νοημοσύνης. Σε κάθε περίπτωση η τεχνολογία αποτελεί πλέον το «τέταρτο μέρος» στην επίλυση διαφορών και η εφαρμογή της γίνεται διαρκώς εντονότερη σε όλο και περισσότερες κατηγορίες διαφορών, όπως οι καταναλωτικές, οι εμπορικές, οι τραπεζικές, οι διαφορές οικονομικού περιεχομένου, οι διαφορές χρήσης domain και βεβαίως οι διασυνοριακές διαφορές σε όλους σχεδόν τους τομείς, δίνοντας στα μέρη της διαφοράς που κατοικούν/εδρεύουν σε διαφορετικές πόλεις ή χώρες τη δυνατότητα διεξαγωγής της διαδικασίας online, σεβόμενη το χρόνο, τα έξοδα, αλλά και τις πιθανές δυσκολίες μετακίνησης. Το ODR αποτελεί από το 2015 εργαλείο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εναλλακτική επίλυση καταναλωτικών διαφορών και από το 2019 τρόπο διεξαγωγής της αστικής και εμπορικής διαμεσολάβησης του ν.4640/2019.   

Ο Πέτρος Ζουρδούμης είναι ODR expert, νομικός, οικονομολόγος & διαμεσολαβητής, Γενικός Διευθυντής του ADR point (www.adrpoint.gr), Ιδρυτής του ODReurope και Fellow στο Εθνικό Κέντρο Τεχνολογίας & Επίλυσης Διαφορών των ΗΠΑ.