Νομοθετικό Πλαίσιο

Στην Ελλάδα η διαμεσολάβηση υπάγεται στις διατάξεις του ν. 4640/2019 «Διαμεσολάβηση σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις - Περαιτέρω εναρμόνιση της Ελληνικής Νομοθεσίας προς τις διατάξεις της Οδηγίας 2008/52/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21ης Μαΐου 2008 και άλλες διατάξεις» με τον οποίο επιτυγχάνεται η περαιτέρω εναρμόνιση της νομοθεσίας της χώρας μας με την Οδηγία 2008/52/ΕΚ της ΕΕ περί Διαμεσολάβησης.

Στη διαδικασία της διαμεσολάβησης μπορούν να υπαχθούν αστικές και εμπορικές διαφορές, εθνικού ή διασυνοριακού χαρακτήρα, υφιστάμενες ή μέλλουσες, εφόσον τα μέρη έχουν την εξουσία να διαθέτουν το αντικείμενο της διαφοράς, σύμφωνα με τις διατάξεις του ουσιαστικού δικαίου. Επιπροσθέτως με τον ν. 4640/2019, εισάγεται η έννοια της Υποχρεωτικής Αρχικής Συνεδρίας. Οι παρακάτω αστικές και εμπορικές διαφορές υπάγονται στην υποχρεωτική αρχική συνεδρία διαμεσολάβησης, εφόσον τα μέρη έχουν εξουσία διάθεσης του αντικειμένου της μεταξύ τους διαφοράς: α) Οι οικογενειακές διαφορές, εκτός από αυτές των περιπτώσεων α΄, β΄ και γ΄ της παραγράφου 1, καθώς και εκείνες της παραγράφου 2 του άρθρου 592 Κ.Πολ.Δ., β) Οι διαφορές που εκδικάζονται κατά την τακτική διαδικασία και υπάγονται στην καθ’ ύλην αρμοδιότητα του Μονομελούς Πρωτοδικείου, αν η αξία του αντικειμένου της διαφοράς υπερβαίνει το ποσό των τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ και Πολυμελούς Πρωτοδικείου, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, γ) Οι διαφορές για τις οποίες σε έγγραφη συμφωνία των μερών προβλέπεται και είναι σε ισχύ ρήτρα διαμεσολάβησης.

Στη διαμεσολάβηση συμμετέχουν ο διαμεσολαβητής, τα μέρη και οι πληρεξούσιοι δικηγόροι τους. Ο Διαμεσολαβητής είναι τρίτο σε σχέση με τους διαδίκους πρόσωπο, ειδικά εκπαιδευμένος από τους φορείς κατάρτισης του άρθρου 22 του ν. 4640/2019. Η διαπίστευση των διαμεσολαβητών και η εγγραφή τους στα Μητρώα του άρθρου 29 του ν. 4640/2019 γίνεται από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης κατόπιν εξετάσεων. Οι εξετάσεις των υποψήφιων διαμεσολαβητών διενεργούνται τουλάχιστον δύο φορές τον χρόνο από την Επιτροπή Εξετάσεων, όπως αυτή έχει οριστεί από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης. Οι εξετάσεις είναι γραπτές και προφορικές και συμπεριλαμβάνουν αξιολόγηση σε προσομοιώσεις.

Βασικά στοιχεία της διαμεσολάβησης που προβλέπονται ρητά στο ν. 4640/2019 είναι η αμεροληψία, ανεξαρτησία, ουδετερότητα και εχεμύθεια. Πολύ σημαντική δε είναι και η πρόβλεψη του άρθρου 8 του ν. 4640/2019  σχετικά με την εκτελεστότητα των συμφωνιών που προκύπτουν από διαμεσολάβηση. Το πρακτικό της διαμεσολάβησης αποτελεί, από την κατάθεσή του στη γραμματεία του καθ'ύλη και κατά τόπου αρμόδιου δικαστηρίου, εκτελεστό τίτλο.

Νομικό καθεστώς που διέπει το θεσμό της Διαμεσολάβησης:

Downloads

• Νόμος 3898/2010 «Διαμεσολάβηση σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις»
• Αιτιολογική Έκθεση στο Σχέδιο Νόμου 3898/2010 «Διαμεσολάβηση σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις»
• «Οδηγία 2008/52/Εκ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21ης Μαΐου 2008» για ορισμένα θέματα διαμεσολάβησης σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις
• Προεδρικό Διάταγμα υπ 'αριθ. 123 (ΦΕΚ Α' 255/09-12-2011) «Καθορισμός όρων και προυποθέσεων αδειοδότησης και λειτουργίας των φορέων κατάρτισης διαμεσολαβητών σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις»
• Υπουργική Απόφαση με Αριθ. Πρωτ. 28583/2013 (Φ.Ε.Κ. Β' 752/2.4.2013) «Χορήγηση άδειας λειτουργίας φορέα κατάρτισης διαμεσολαβητών»
• Υπουργική Aπόφαση με Αριθ. Πρωτ «109088 Τροποποίηση της με αριθμ οικ./12.12.2011 υπουργικής απόφασης» 107.309 οικ./2012 (Φ.Ε.Κ. Β '3417/21.12.2012)
• Ευρωπαϊκός Κώδικας Δεοντολογίας για τους Διαμεσολαβητές
• Υπουργική Απόφαση με Αριθ. Πρωτ. 34801 οικ/2012 (Φ.Ε.Κ. Β '1363/26-4-2012) «Κανονισμός λειτουργίας της επιτροπής πιστοποίησης διαμεσολαβητών»
• Υπουργική Απόφαση με Αρ.Πρ. 34802 οικ/2012 (ΦΕΚ Β '1363/26.4.2012) «Κανονισμός λειτουργίας της επιτροπής εξετάσεων υποψήφιων διαμεσολαβητών & καθορισμός της διαδικασίας ελέγχου των φορέων κατάρτισης διαμεσολαβητών & των διαπιστευμένων διαμεσολαβητών
• Υπουργική Απόφαση με Αριθ. Πρωτ. 109087/2011 (Φ.Ε.Κ. Τεύχος Υπαλλήλων Ειδικών Θέσεων και Οργάνων Διοίκησης Φορέων του Δημοσίου και Ευρύτερου Δημοσίου Τομέα 436 / 14.12.2011) «Συγκρότηση Επιτροπής Πιστοποίησης Διαμεσολαβητών»
• Απόφαση με Αριθ. Πρωτ. 1460 οικ/2012 (Φ.Ε.Κ. Β '281/13.2.2012) «Καθορισμός αμοιβής του διαμεσολαβητή»
• Υπουργική Απόφαση με Αριθ. Πρωτ. 85485/2012 (Φ.Ε.Κ. Β '2693/4.10.2012) «Καθορισμός παραβόλων διαμεσολάβησης»
• ΠΡΑΞΗ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ (Φ.Ε.Κ. Α '237/5-12-2012)
• Νόμος 4640/2019 «Διαμεσολάβηση σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις»
• Έντυπο έγγραφης ενημέρωσης από τον πληρεξούσιο δικηγόρο
• Άρθρο 65 Τροποποίηση του άρθρου 3 του ν. 4640/2019 (Α΄ 190)
• Φύλλο Βασικών Στοιχείων
• Αίτημα άρθρου 7 παρ. 2 προς το Διαμεσολαβητή
• Γνωστοποίηση για την Υποχρεωτική Αρχική Συνεδρία Διαμεσολάβησης